طرح دعوی اثبات مالکیت و الزام به تنظیم سند رسمی

از منظر حقوقی مالکیت افراد بر اموال و حقوق ناشی از آن یا به موجب سند رسمی یا سند عادی و یا با اثبات آن در دادگاه با استناد به دلایل قانونی محرز میشود و مورد اثبات قرار میگیرد زمانی که در مورد قراردادها و شروط معاملاتی بین طرفین اختلاف حاصل میشود شخصی که مدعی مالکیت بر مال یا حقی است بایستی ابتدا مالکیت خویش را بر مال و یا حق را در دادگاه صالح اثبات نماید و پس از آن تعهدات و خواسته هایی که مد نظر وی است و شخص مقابل باید تهعدات را انجام می داده لیکن امتناع می نماید را از دادگاه بخواهد به عنوان مثال شما خانه ای را طی عقد بیع(قراردادعادی)از شخصی خریداری میکنید و تمام ثمن معامله را پرداخت میکنید یا پرداخت ثمن معامله مشروط به انجام تهدات توسط طرف مقابل در قرارداد می باشد با این حال طرف مقابل از تحویل خانه به شما خودداری میکند یا اینکه از تنظیم و انتقال سند رسمی به شما سرباز میزند در این مواقع چه باید بکنیم؟

شما هرچند مالک هستید ولی مالکیت شما به اثبات نرسیده است، در رویه قضایی طرح این دعوی به این شکل است که:

می بایست به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمائید و دادخواستی بر علیه طرف قراردادتان به خواسته ی(اثبات وقوع عقد بیع)به استناد قراردادی که بین طرفین تنظیم شده به دادگاه صالح ارسال نمایید.اینجاست که شما به دنبال اثبات مالکیت بر یک مال هستید و از دادگاه خواسته اثبات بخشیدن به مالکیتتان را دارید.
به طور کلی در همه عقود و قراردادها برای الزام شخص به انجام تعهدات و اجرای قرارداد می بایست ابتدا آن عقد در دادگاه ثابت شود. پس از طرح خواسته اثبات وقوع عقد بیع یا هبه یا مشارکت و… در ضمن همان دادخواست میتوان سایر تعهدات اجرا نشده را(به استناد مواد 219-220-237-362 و دیگر مواد)از متعهد مطالبه نمود.

به بیان مثال:

اگر شما با شخصی قرارداد بیع یک دستگاه خودرو منعقد کنید ولی فروشنده تعهدات خود را اجرا نمی کند می بایست دادخواست شما با طرح خواسته های زیر از دادگاه همراه باشد.

اثبات وقوع عقد بیع

تحویل و تسلیم بیع

الزام به تنظیم سند رسمی

الزام به پرداخت جریمه های خودرو و عوارض سالیانه

طبق ماده140 قانون مدنی یکی از مواردی که سبب می شود شخص مالک بر مال یا حقی بشود و جزء دارایی وی محسوب شود و مالکیت از شخصی به شخص دیگر منتقل گردد عقود و تعهدات می باشد.
منظور از عقود مواردی است که که در قانون با ذکر نام بیان شده مثل بیع-هبه-صلح و…و یا عقودی که طرفین طبق ماده10 قانون مدنی منعقد می کنند.عقود یا کتبا(سند عادی یا رسمی)یا شفاها بین طرفین منعقد می شود.
منظور از تعهدات هم به زبان ساده دیونی است که برعهده شخص طبق یک تعهد رسمی یا عادی شرط گردید و وی مکلف به انجام و پرداخت آن می باشد. در صورتی که بین طرفین قراردادی باشد و به نحو رسمی در دفتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد در این مورد راه حل طرح دعوی بسیار ساده می باشد.
چنان که اگر تعهدات اجرا نشده مالی باشد به جهت لازم الاجرا بودن این نوع اسناد میتوان از اداره ثبت اقدام نمود ولی اگر تعهدات غیر از تعهدات مالی باشد به استناد یک سند رسمی میتوانید در دادگاه تعهدات و شروط اجرا نشده را از شخص بخواهید که اجرا نماید.
ولی اگر قراردادشما عادی باشد ابتدا باید تشخیص دهید که نوع عقد چیست؟با این مثال که در قراردادی که در آن چنین قید شده(منزل آپارتمانی به مساحت……در آدرس………..را به علی اکبر بخشیدم)از فعل به کار رفته در قرارداد برداشت می شود که طرفین در عقد هبه قصد مشترک داشته اند و عقد هبه را برابر ماده 795 قانون مدنی منعقد نموده اند.پس از تشخیص اینکه عقد کدام یک از عقود معین قانونی یا نامعین طبق ماده 10 قانون مدنی می باشد بایستی طبق آنچه پیشتر گفتیم ابتدا عقد مذکور در دادگاه ثابت شود یعنی اولین خواسته شما در دادخواست اثبات عقد باشد پس از آن سایر خواسته ها و تعهدات را به تفکیک از خوانده مطالبه نمائید.
مورد زمانی سخت و پیچیده می شود که بین طرفین قراردادی نباشد و به طور شفاهی و لفظی عقد منعقد شده است در این مورد تنها می توانید با استناد به گواهی شهود و دیگر ادله عقد شفاهی را اثبات کرده و تعهدات را بخواهید