هتک حیثیت و انتشار تصاویر خصوصی اشخاص در فضای مجازی
هتک حیثیت و انتشار تصاویر خصوصی اشخاص در فضای مجازی
طبق مواد ۷۴۴ و ۷۴۵ قانون جرایم رایانهای مصوب ۵/۳ /۱۳۸۸ توهین به حیثیت و شخصیت افراد جرم انگاری شده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده مطابق ماده ۷۴۴ قانون فوق که بیان می دارد:(( هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر کرد یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود به حبس از ۴۶ روز تا ۱ سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.))
تبصره -چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم خواهد شد
مجازات شخص در این جرم حبس از ۴۶ روز تا یک سال یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال می باشد البته باید این نکته را مد نظر قرار داد که اگر تغییر و تحریف که در متن ماده بیان شده به صورت مستهجن باشد مرتکب به حداکثر ۱ سال و ۴۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم میگردد در تعریف واژه مستهجن برابر قانون می توان گفت؛
محتویات مستهجن به تصویر ، صدا یا متن واقعی یا غیر واقعی اطلاق می شود که بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد یا اندام تناسلی یا آمیزش یا عمل جنسی انسان است.
برای تحقق جرم موضوع ماده ۷۴۴ چند شرط لازم است:
1 - مرتکب جرم باید یکی از دو رفتار مندرج در ماده را انجام دهد یا اینکه به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی فیلم یا صوت و تصویر دیگری را تغییر داده یا تحریف کند و نیز آن را منتشر نماید یا اینکه با توجه به علم و آگاهی نسبت به اینکه فیلم یا صوت و تصویر دیگری تغییر و تحریف شده آن را منتشر نماید توجه کنید در حالت اول مرتکب خود فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تحریف و تغییر داده و سپس منتشر نموده است ولی در حالت دوم تغییر دهنده و تحریف کننده فیلم یا صوت و تصویر دیگری شخصی غیر از مرتکب می باشد.
2_ عرف باید رفتار شخص را موجب هتک حیثیت و توهین به طرف مقابل تشخیص دهد این ضابطه همان ضابطه ای است که در جرم توهین موضوع ماده ۶۰۸ بیان شده است
سوم_مرتکب میبایست دارای شرایط مسئولیت کیفری باشد که این مورد طبق قانون برای تحقق هر جرمی لازم و اساسی است.
براساس ماده ۷۴۵ قانون مجازات جرایم رایانهای که بیان می دارد:(( هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت و جز در موارد قانونی منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت شود به حبس از ۹۱روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.))
برای تحقق جرم موضوع این ماده ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد:
۱_ افشای سر مندرج در متن ماده ۷۴۵ باید به وسیله سامانههای رایانهای و مخابراتی باشد
۲_ شرط دیگر جرم دانستن رفتار شخص در این ماده این است که افشای سر عرفا موجب هتک حیثیت یا ضرر شود بنابراین این جرم مقید به نتیجه است
طبق تعریف قانونی در ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی غیر قابل گذشت میباشد
شرط دیگر تحقق این جرم این است که اولاً انتشار دادن یا در دسترس دیگران قرار دادن بدون رضایت شخص باشد ثانیاً قانون این رفتار شخص را به اندازه حدود انتشار و افشا لازم بداند یعنی اینکه عرف حدی برای افشا و انتشار در نظر گرفته است که باید رعایت شود
3- رعایت خصوصی بودن صوت یا تصویر زیان دیده یا خانوادگی بودن این موارد برای دادگاه ضروری به نظر می رسد