حضانت
رویه طرح دعوای حضانت در محاکم دادگستری 

حضانت به طور کلی به معنای نگهداری و تربیت کردن طفل می باشد.
در قانون مدنی و در ماده 1168 آن صراحتا قید شده که حضانت هم حق و هم تکلیف پدر و مادر طفل می باشد اساسا موضوع حضانت زمانی پیش می آید که پدر و مادر طفل از هم جدا شده اند یا در شرف جدا شدن و طلاق می باشند یا اینکه یکی از والدین طفل فوت می نماید در این صورت بحث حضانت تبدیل به یک دعوی حقوقی می شود.
به طور کلی زمانی که پدر و مادر طفل جدا از هم زندگی میکنند طبق ماده 1169 قانون مدنی مادر تا سن هفت سالگی حضانت طفل را بعهده دارد و این نوعی حق اولویت برای مادر است که در قانون پیش بینی شده است ولی زمانی که طفل به هفت سال رسید حضانت طفل پس از آن با پدر می باشد.
از سوی دیگر طفلی که پدرش فوت کرده است حضانت او مطابق ماده 1171 قانون مدنی با مادرش می باشد هرچند برای او قیم هم تعیین شده باشد.
موضوع حضانت تا زمانی مورد طرح می باشد که طفل نابالغ است و هنوز به بلوغ شرعی نرسیده است مطابق تبصره یک ماده 1210قانون مدنی سن بلوغ در دختران 9 سال تمام قمری و پسران 15 سال تمام قمری می باشد و زمانی که طفل بالغ می شود طرح حضانت و اقدام به طرح دعوی حضانت اصولا منتفی است و به تعبیر حقوق دانان خروج موضوعی دارد.

اما سوال اصلی این است که در دعوی حضانت ما به دنبال طرح چه موضوعی هستیم؟چه مواردی در طرح این دعوی برای طرفین (زوجین)مهم می باشد؟

در دعوی حضانت غالبا شخصی که حضانت طبق قانون از او سلب شده یا طبق توافق از او گرفته شده علیه شخصی که حضانت طفل با او است طرح دعوی نماید یا اینکه در مواردی مشاهده می شود طفلی که با مادر خود در حال زندگی است به سن 7 سال رسیده لیکن مادر همچنان فرزند مشترک را نزد خو نگه داشته و امتناع از تحویل فرزند می نماید که در چنین مواردی پدر می تواند با طرح دعوای حضانت و الزام به تحویل فرزند مشترک به همراه دستور موقتی مبنی بر تحویل فوری فرزند،اقدام نماید.
در مواردی که یکی از زوجین قصد داشته حضانت را از طرف دیگر سلب نماید و اثبات نماید که شخص مقابل صلاحیت نگهداری از فرزند مشترک را ندارد می بایست اقدام به طرح دعوای لغو حضانت نماید در این دعوا باید توجه داشت که باید حتما یکی از موارد سلب حضانت مثل اعتیاد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی یا سوء معاشرت و بدرفتاری یا ازدواج زوجه در صورتی که حضانت به وی سپرده شده باشد از این قبیل موارد وجود داشته باشد تا بتوان با طرح موضوع نسبت به سلب حضانت از خوانده و گرفتن حضانت از او اقدام نمود

نحو طرح دعوای حضانت:

جهت طرح دعوای حضانت می بایست شخصی که خواهان حضانت می باشد با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برگه مشاوره دریافت نموده و پس از برگزاری 2 جلسه مشاوره و ارسال پاسخ مشاوره به دفتر خدمات قضائی با مراجعه مجدد به دفاتر مذکور اقدام به طرح دعوای حضانت نماید.برای طرح دادخواست مذکور می بایست علاوه بر پاسخ و نظریه مرکز مشاوره،تصویر عقدنامه و صفحات شناسنامه خواهان و فرزند مشترک نیز ضمیمه دادخواست گردد و چنانچه مدارکی بابت اثبات عدم صلاحیت خوانده بابت حضانت موجود است می بایست ضمیمه دادخواست گردد.پس از ارجاع پرونده به دادگاه خانواده و تعیین وقت رسیدگی،دادگاه پس از رسیدگی به پرونده و استماع اظهارات طرفین با توجه به مصلحت طفل و نظریه مرکز مشاوره اقدام به صدور رای خواهد نمود.